Samenwerking gaat boven concurrentie in tijden van cyberoorlog

De feestdagen liggen weer achter ons. Traditiegetrouw een tijd van vrede op aarde en harmonie. Helaas is er van vrede op aarde weinig te merken. We zitten in een grijs gebied tussen oorlog en vrede. NAVO-baas Rutte waarschuwde onlangs dat het tijd is om ons geestelijk voor te bereiden op oorlog. Hoewel we nog niet in die fase zijn beland, is er wel sprake van een cyberoorlog. 

Tekst: Vivienne de Leeuw, cfo bij Havenbedrijf Rotterdam

Cyberaanvallen op systemen van het Havenbedrijf en andere (vitale) bedrijven in Nederland zijn aan de orde van de dag. Er is een intensivering te zien in de activiteiten én een verbreding van de capaciteiten van statelijke actoren. De MIVD en AIVD stellen dat deze aanvallen passen binnen een bredere trend. Naast de intensiteit worden ook het tempo en de complexiteit van statelijke cybercampagnes opgevoerd. Deze aanvallen kunnen naast het platleggen van bedrijfsprocessen ook zorgen voor grootschalige maatschappelijke ontwrichting. Denk aan het uitvallen van het elektriciteitsnet waardoor de zorg stilvalt, het goederenvervoer en het OV stil staat. We niet meer kunnen pinnen en communiceren omdat er geen wifi is. 

De cyberdreigingen zijn continu aanwezig en gaan nooit meer weg. Deze nieuwe werkelijkheid vraagt om een nieuwe cyberaanpak. Ook in onze eigen haven. Een aanpak waarmee we niet alleen de veerkracht van onze haven vergroten, maar van alle Nederlandse havens. Zeehavens zijn van essentieel belang voor Nederland en Europa. Door de onderlinge connectiviteit zijn havens kwetsbaar voor cyberaanvallen en spionage. Als er ergens een achterdeur openstaat worden we allemaal getroffen, met alle negatieve gevolgen die je je maar kan voorstellen in ons dagelijks leven.

Op een thema als veiligheid moet je dus ook niet willen concurreren. Daar past alleen samenwerking vanuit één systeem. Ik ben dan ook trots dat we met de Nederlandse zeehavens vanaf nu samen optrekken op dit onderwerp. Afgelopen jaren is de cybersecurity strategie voor de Rotterdamse haven vanuit de stichting FERM vooral gericht geweest op het faciliteren van samenwerking tussen partijen in de Rotterdamse haven. Nu is het tijd voor meer regie en coördinatie op landelijk niveau. 

Samen met Groningen Seaports, North Sea Port, Port of Moerdijk en Port of Amsterdam richten we  ons vanaf 1 januari op het vergroten van de weerbaarheid (voorkomen en vertragen) en de veerkracht (detecteren en reageren) van ons havensysteem. We bouwen voort op wat FERM de afgelopen jaren heeft neergezet en deze aanpak wordt ook in de andere zeehavens geïmplementeerd. Hierbij is de aanpak niet ‘one size fits all’. Iedere haven is verschillend en we kijken dus per haven wat nodig is en wat werkt. We richten ons daarbij voornamelijk op organisaties en bedrijven die een cruciale rol spelen in plaats van zoveel mogelijk deelnemers.

Was zo’n samenwerking in minder turbulente tijden ook van de grond gekomen? Ik durf het niet te zeggen. Eén ding weet ik wel: alleen door samen te werken kunnen we deze cyberoorlog winnen. Samen staan we FERM!