Grensoverschrijdend denken is nodig

1959 was een bijzonder jaar. Niet alleen omdat het voor Bordeaux het eerste ‘wijnjaar van de eeuw’ was, omdat spectaculaire muziek en boeken uitkwamen – Kind of Blue, Die Blechtrommel, Naked Lunch -, maar ook omdat dat jaar aardgas werd aangeboord in Slochteren. Het grootste gasveld van Europa en één van de grootste velden ter wereld bleek in ons land te liggen. Opeens werd Nederland een ‘gasstaat’. De energievoorziening van huishoudens werd in no-time omgebouwd en sectoren zoals de glastuinbouw kwamen tot bloei door aanbod van goedkoop gas.

Tekst: Bart Kuipers

Maar deze bloei gold niet voor het noorden: “Al met al heeft het aardgas nauwelijks bijgedragen tot de economische ontwikkeling van Groningen of van Noord-Nederland als geheel.” staat te lezen in het standaardwerk ‘Nederland in Delen. Een Regionale Geografie.’ Beginjaren tachtig importeerde het energie-intensieve bedrijf ‘Elektroschmelzwerk Delfzijl’ zelfs stroom uit Duitsland, waar het goedkoper was. We weten ook waar het gas verder toe heeft geleid: tot de veelbesproken ‘Dutch disease’ en tot maatschappelijke ontwrichting door aardbevingen in Groningen. 

Inmiddels zijn juist hóge energiekosten een belangrijk nadeel van het vestigingsklimaat in ons land. Ze zijn niet alleen hoger dan in de VS – dat met de schaliegasrevolutie rond 2008 in een vergelijkbare situatie als Nederland in 1959 terechtkwam -, en dan in landen in het Midden-Oosten of China – dat zijn forse investeringen in duurzame energie grotendeels kon opbouwen door staatssubsidies. Maar we hebben ook hogere energiekosten dan onze buurlanden.

Meer lezen? Neem dan een abonnement op Europoort Kringen!