‘Een grote logistieke uitdaging’

De nieuwbouw van de HES Hartel Tank Terminal is vooral in logistiek opzicht een complex project. Ook is het een klus van de grote getallen, zeggen Hans Scheepbouwer en Nils den Hartog. Beiden zijn projectmanager bij Ballast Nedam Industriebouw, dat de civiele werkzaamheden voor dit project verzorgt.

Hans Scheepbouwer weet nog precies uit zijn hoofd wanneer het contract tussen Ballast Nedam Industriebouw en HES werd getekend: op 28 februari 2019. Op die dag nam Ballast Nedam officieel de civiele werkzaamheden op zich voor de nieuw te bouwen HES Hartel Tank Terminal (HHTT). “We zijn direct daarna gestart”, vertelt hij. Samen met Nils den Hartog managet Scheepbouwer het project, waarbij Scheepbouwer zich vooral op de uitvoering richt en Den Hartog over de contracten en klantcontacten gaat.

Grote getallen

Ballast Nedam bouwde drie soorten fundaties voor de HHTT: 33 gemaakt van crushed stone, 11 van betonnen ringen en 10 volledig betonnen fundaties.”De bouw van al deze fundaties verliep voorspoedig. We waren er begin vorig jaar mee klaar”, vertelt Den Hartog. Ook bracht Ballast Nedam Industriebouw 3,8 kilometer aan stalen damwandplanken  aan. Op de vraag of dit ook voor een vakspecialist als hem grote getallen zijn, antwoordt hij: “Alles aan deze terminal is veel!” Om een idee te geven van de omvang van het project: Ballast Nedam Industriebouw plaatste 15.000 m3 constructiebeton, 16.000 m3 staalvezelbeton, 6 kilometer aan ondergrondse leidingen, de genoemde 3,8 kilometer aan damwandplanken en nog eens 30.000 ton crushed stone. Voor dit laatste werkte Ballast Nedam Industriebouw samen met grondverzetspecialisten van Ballast Nedam Construction.

Werkruimte

“Toch zijn de werkzaamheden niet ingewikkeld”, vindt Scheepbouwer. “Het lastige aan dit project zit hem vooral in het logistieke aspect, dus de samenwerking tussen de verschillende contractors. Om een voorbeeld te geven: de werkzaamheden aan de tankputten een tot en met vier hebben wij volledig in het vrije veld kunnen uitvoeren. Maar bij tankput vijf tot en met acht was ook tankbouwer Ivens aan het werk. In het algemeen kun je stellen dat bij driekwart van de werkzaamheden veel bewegingsvrijheid hebben. Maar dus bij een kwart moeten we rekening houden met andere contractors, zoals Stork dat de piping doet.” Den Hartog: “Dat vergt afstemming want er is nu eenmaal minder werkruimte. Op managementniveau was er eerst wekelijks en nu tweewekelijks een ‘interface meeting’ met de projectleiders van alle disciplines en HES. In die overleggen wordt besloten wie waar voorrang krijgt. Die besluiten worden verder opgepakt in ‘construction meetings’.”

Vlot en veilig

“Het project is vooral een logistieke uitdaging, waarbij het op de communicatie aan komt. Dat is goed gegaan. Je moet proberen om je proactief op te stellen en begrip voor elkaars situatie te hebben. Het project is als een treintje met wagonnetjes die zich achter elkaar voortbewegen”, legt Scheepbouwer uit. “De logistiek maakt of breekt een project als dit”, vindt ook Den Hartog. Hij vervolgt: “In de eerste fase hebben wij grotendeels zonder andere aannemers gewerkt. Alleen Keller was bezig met het slaan van de heipalen. Dan kun je meters maken. Het was prettig dat het basisprincipe van de plannen ook tijdens de uitvoering van het project is blijven staan. De geplande stappen zijn ook daadwerkelijk uitgevoerd. Ik heb wel eens meegemaakt dat het plan tijdens het project is losgelaten. Hier is men het netjes blijven volgen.”

Kwaliteit

Om er zeker van te zijn dat de kwaliteit van de crushed stone funderingen voldoet, liet Ballast Nedam Industriebouw tijdens de bouw een dedicated kwaliteitscontroleur checks uitvoeren. “Hij meette en registreerde, om er zeker van te zijn dat de funderingen aan de eisen van het contract beantwoordde”, aldus Scheepbouwer. “Toen de opslagtanks op stabiliteit werden getest, was het spannend. De funderingen zijn immers gebouwd op paalfunderingen die niet door ons waren geplaatst. Wij zijn daarop verder gaan bouwen. Maar uit alle tests bleek dat we gewoon goed werk hadden geleverd. De stabiliteit van de opslagtanks was het resultaat van het werk van drie marktpartijen: Ballast Nedam Industriebouw, Keller en Ivens”, vertelt Den Hartog. Bij deze ‘zettingtests’ worden opslagtanks gevuld met water om te controleren of die niet lekken en in hoeverre de ondergrond inzakt.

Terreinafwerking

 Een complicerende factor bij een project dat in 2019 is gestart en nog altijd loopt, was de uitbraak van de coronapandemie. “Op een zeker moment had Ballast Nedam Industriebouw honderdvijftig mensen aan het werk op de site. Maar mochten vanwege de RIVM-richtlijnen maar dertig personen tegelijk in de keet. Daarom hebben we shifts ingevoerd, zodat mensen om de beurt naar binnen konden”, vertelt Scheepbouwer. “Nu [dit interview vindt in september plaats, red.] zijn we bezig met de terreinafwerking. Aan de diepzeekade leggen we een tweede fase asfalt. Dat kan niet in één keer omdat we nou eenmaal niet het hele terrein voor de andere aannemers kunnen afsluiten. Verder moeten we nog een 2,7 kilometer sleuven graven, aan de zuidzijde van het terrein naar de manifolds toe. Daar komen kabels in.”

Damwanden sluiten

Een andere taak die Ballast Nedam Industriebouw nog moet uitvoeren, is het afwerken van de tankputten. Den Hartog: “De tankputten worden met staalvezelbeton verhard. Ook kitten wij de betonvloer om die vloeistofkerend te houden. Drie tankputten zijn klaar; voor de overige moeten wij wachten tot de zettingtests zijn afgerond. Volgens de planning moeten die voor eind november klaar zijn. De funderingen hebben wij volgens het gevraagde opgeleverd. We zijn op geen problemen gestuit.” Een van de laatste werkzaamheden van Ballast Nedam Industriebouw is het sluiten van de damwanden. Nu zit daar nog een opening waardoor andere aannemers hun materieel tot aan de opslagtanks kunnen rijden. Pas als zij klaar zijn, doet Ballast Nedam Industriebouw ‘de deur dicht’ zoals Den Hartog dat noemt, en sluit het de damwanden.

Trots

Hoewel het project voor Ballast Nedam Industriebouw nog niet klaar is, willen Scheepbouwer en Den Hartog vast een beetje terugblikken. “Het is een ‘once in a lifetime experience’”, zegt Scheepbouwer. “Het is een enorm groot project in de Rotterdamse haven, met 54 tanks en 1,3 miljoen m3 aan opslagcapaciteit. Vergeet ook niet dat de terminal in relatief korte tijd wordt gebouwd.” Beiden zeggen trots te zijn op wat Ballast Nedam Industriebouw heeft geleverd. Den Hartog: “Hoewel je niet kunt zien wat wij hebben gedaan als je op de A15 langsrijdt. Dat zit immers onder de grond.” Scheepbouwer: “Zelf wen je op een gegeven moment aan de grootte van het project. Van vrienden die het zien hoor ik: ‘Wat is dat indrukwekkend’. Dat is het natuurlijk ook. Het is een prachtig project en ook een geweldige referentie voor Ballast Nedam Industriebouw.”

‘Juist kleinschalige projecten zijn welkom’

Ballast Nedam Industriebouw aannemer is betrokken bij een zeer groot project als de bouw van de HES Hartel Tank Terminal. Daarnaast kan het bedrijf ook minder grote werken op zich nemen. Nils den Hartog van Ballast Nedam Industriebouw: “Onlangs hebben wij voor ExxonMobil de betonwerkzaamheden verricht voor de bouw van twee opslagtanks bij een brownfield-locatie. Dat is dan een kleinschalige klus, maar juist daar zijn wij in geïnteresseerd.”

Totaalaannemer

Ballast Nedam Industriebouw heeft zich ontwikkeld van een civiele aannemer tot totaalaannemer. “Wij kunnen zowel civiel, mechanisch, piping als E&I [electrical & instrumentation, red.] op ons nemen. Dat doen wij bijvoorbeeld voor de bouw van de stikstoffabriek van Gasunie in Zuidbroek. Of de nieuwe truckverlading van Koole Tank Terminal”, verklaart Hans Scheepbouwer van Ballast Nedam Industriebouw.