Wachten op het startschot

Ready… set… decentrale/regionale waterstofproductie is klaar voor de start en als de ‘go’ straks klinkt, kunnen we direct uit te startblokken. Alle technieken zijn er, maar eerst moeten we nog een paar hordes overwinnen.

Tekst: Kim de Booij

“De grootste vraag is: wie wordt eigenaar van het decentrale netwerk?”, begint Robert-Jan Berg, managing director van SoluForce. SoluForce is de grondlegger en technologisch leider van flexibele hogedruk-composietleidingsystemen.

Berg vervolgt: “Vanwege de bestaande situatie, met centrale productie en distributie van gas, is er veel aandacht voor de backbone van Gasunie. Gasunie is de enige gereguleerde partij in Nederland die hoge druk gassen (boven 16 bar) mag transporteren. Maar waterstof kan ook decentraal geproduceerd en gedistribueerd worden, en het meest efficiënt onder deze hoge druk. Dus dan rijst de vraag: wie gaat deze leidingen aanleggen en beheren? Daar is men nu druk mee bezig.”

SoluForce is er klaar voor

Wat het antwoord ook wordt, SoluForce is er klaar voor. “Onze non-metallic leidingen zijn bewezen geschikt voor waterstofdistributie onder hoge én lage druk. Groningen Seaports klopte vijf jaar geleden bij ons aan met de vraag of we een innovatief pijpleidingsysteem voor waterstofdistributie konden ontwerpen. Certificeringsinstantie Kiwa heeft onze leidingen op geschiktheid getest. Qua temperatuur en druk voldeden onze leidingen al aan alle internationale eisen, nu is ook voldoende permeatiedichtheid voor waterstof vastgesteld.” 

NEN-norm in de maak

Voor Groningen Seaport was dit voldoende om van start te kunnen gaan. Ze dienden een ‘regulation approval’ in en die werd goedgekeurd door het ministerie van W&I. Berg: “De volgende stap is dat alle opgedane kennis nu in een NEN-norm komt, zodat voor alle partijen duidelijk én aantoonbaar wordt waar non-metallic waterstofdistributiebuizen aan moeten voldoen. Daar zijn we nu mee bezig. In de tussentijd kunnen we op projectniveau wel door, maar bij een NEN-norm is het gewoon duidelijk: ons product voldoet eraan, punt.”

Voor hoge én lage druk

Die zekerheid is ook wat klanten belangrijk vinden. “De vraag naar aantoonbare geschiktheid van onze leidingen voor waterstofdistributie, is de meest gestelde. En ook welke druk de leiding aankan. Onze eerste waterstofleiding maakten we voor de directe aansluiting op een electrolyser, dus voor hoge druk. Maar steeds vaker krijgen we ook de vraag wat er mogelijk is bij lagere drukken tot 20 bar voor toepassing in decentrale waterstofdistributie. Daarvoor hebben we inmiddels een ‘light versie’ gemaakt.”

Wachten op een eigenaar…

Bij lagedruk-waterstofdistributie plaatst Berg een kanttekening. “Het is natuurlijk niet economisch interessant wanneer je electrolyser op hoge druk, bijvoorbeeld 30 bar, kan produceren en je dit voor transport moet terugbrengen naar een lage druk van pakweg 8-16 bar. Daarom is het belangrijk dat ook in decentrale distributienetwerken hoge druk mogelijk wordt gemaakt. Wat onze leidingen betreft, kan dat dus. Waar het nog aan ontbreekt, is regelgeving en eigenaarschap. Veel potentiële ontwikkelaars wachten hierop.”

…en op subsidies

Hierop én op subsidies. “Er lopen best veel projecten, maar vele bevinden zich nog in de fase van subsidieaanvraag en financial closure. Zonder subsidie is groene waterstof momenteel nog niet rendabel. Het vervelende is dat het een versnipperd proces met veel partijen is, waarbij iedereen op elkaar moet wachten. Als een producent voor de realisatie van zijn productiefaciliteit nog zit te wachten op subsidie, kan de aannemer en kunnen ook wij nog niet van start.”

Project Duwaal

Gelukkig gebeurt er desondanks toch een hoop. “Kijk naar het project Duwaal, van Wind tot Wiel: de waterstofmolen in Wieringermeer. SoluForce is bij dit project betrokken en gaat de decentrale leidingen tussen windmolen en tankstation aanleggen. Dit doen we bij meerdere projecten. Maar de echte versnelling moet nog komen.”

Laat maar komen

Voor die tijd hoopt SoluForce nog zoveel mogelijk decentrale waterstofproducenten te bereiken. “In de traditionele olie- en gasindustrie in het Midden-Oosten kent iedereen onze leidingen. Daar zijn ze de standaard. Dus de overstap naar toepassing van deze non-metallic buizen voor waterstofdistributie is dan logisch. In Nederland zijn stalen leidingen nog steeds de standaard, dus moet men de voordelen van onze leidingen nog ervaren. Die zijn er overigens genoeg, zowel bij aanschaf als in Total Cost of Ownership en duurzaamheid: een significant lagere CO2-uitstoot bij productie, installatie en gebruik dan stalen leidingen. Dus laat de versnelling maar komen. We kunnen morgen beginnen!”

Duurder maar goedkoper

De flexibele composietleidingen van SoluForce zijn qua materiaal wellicht duurder dan stalen leidingen, toch kom je goedkoper uit in investering en TCO. Het zit ‘m in de lage installatiekosten (snelle aanleg vanwege lange, flexibele buis) en het minimale benodigde onderhoud (geen corrosie of waterstofbrosheid). Daarnaast kan het vanwege het non-metallic karakter beter drukfluctuaties aan en reageert het niet met waterstof, zodat de zuiverheid daarvan behouden blijft.

SoluForce

SoluForce is bedenker en koploper in composiet leidingsystemen, van oudsher bedoeld voor de olie- en gasindustrie. Naast waterstoftoepassingen richt het bedrijf zich ook op andere vormen van energieopwekking, waaronder getijdenenergie. Hun motto: ‘Revolutionizing the way energy is transported’.